Księga Kaznodziei 9

Księga Kaznodziei 9

Marność ludzkiej ograniczoności

¹Owszem, wszystko to wziąłem

sobie do serca,

by uświadomić sobie,

że prawi i mądrzy,

ze wszystkim, co robią, są w ręku Boga —

wraz z tym, co kochają i przed czym się

wzdrygają.

Nie ma człowieka, który by znał się

na wszystkim, z czym się styka.

²Wszystkich spotyka to samo.

Ten sam los czeka

sprawiedliwego i bezbożnego,

dobrego, czystego i nieczystego,

składającego ofiary i tego, który

ich nie składa,

tak prawego, jak i grzesznika,

tego, który przysięga, i tego, który

stroni od przysiąg.

³Przykre w tym, co się dzieje

pod słońcem, jest to,

że ten sam los spotyka wszystkich,

że serca ludzi są pełne zła,

głupota tkwi w ich sercach za życia,

a potem — do grobu!

⁴Tak, komu dane pożyć dłużej,

dla tego jest jeszcze

nadzieja,

bo lepszy żywy pies niż martwy lew.

⁵Bo żywi wiedzą, że umrą,

umarli już nic nie wiedzą

i nikt im za nic nie odpłaci,

gdyż pamięć o nich przepada.

⁶Kończy się ich miłość i nienawiść,

znikają wielkie marzenia —

już na wieki nie będą częścią

niczego, co ma miejsce

pod słońcem.

⁷Dalej więc — jedz radośnie swój chleb

i pij w dobrej myśli wino,

bo Bóg już przejrzał twe dzieła.

⁸Niech twe szaty zawsze będą białe,

a na głowie niech nie braknie

olejku.

⁹Używaj życia z ukochaną żoną

przez te ulotne dni,

które Bóg dał ci pod słońcem,

przez te dni marne —

bo to twoja nagroda za trud,

który pod słońcem codziennie

podejmujesz.

¹⁰Wszystko, co uznasz za warte

zrobienia,

zrób stosownie do swych sił,

bo w świecie umarłych,

do którego zmierzasz,

nie ma działania ani planowania,

ani poznania, ani mądrości.

Marność ludzkiej siły wobec przemian dziejowych

¹¹Zwróciłem jeszcze uwagę na tę rzecz

pod słońcem:

Nie najszybsi rozstrzygają wyścig

i nie najdzielniejsi wojnę.

Nie do mądrych należy dostatek,

nie do roztropnych bogactwo,

a uznanie nie zawsze spotyka

uczonych.

To czas i przypadek decydują

o wszystkim.

¹²Tak, człowiek nie wie, kiedy

przyjdzie czas na niego.

Jak ryby, które łowi się

nieszczęsną siecią,

jak ptaki, na które zastawia się

sidła —

tak synowie ludzcy wpadają

w nieszczęście,

które nieoczekiwanie ich dosięga.

Marność zaślepienia schematami społecznymi

¹³Widziałem również to:

Rzecz z mądrością pod słońcem —

a według mnie była ona wielka.

¹⁴Było małe miasto, ludzi w nim

niewielu.

Nadciągnął król potężny,

kazał otoczyć je wałem.

¹⁵W mieście przebywał człowiek

mądry, lecz ubogi.

On ocalił to miasto dzięki

swej mądrości.

Nikt potem jednak

nie wspomniał

tego ubogiego.

¹⁶Pomyślałem sobie:

Mądrość jest lepsza niż siła,

lecz mądrość ubogiego

pozostaje w pogardzie,

a jego słów się nie słucha.

¹⁷Słowa mędrców słuchane

w ciszy

są lepsze niż krzyk władcy

pośród głupców.

¹⁸Mądrość jest lepsza niż

siła,

lecz jeden grzesznik może

zniszczyć wiele

dobrego.