DANIELI 3

Nebukadneza anasimamisha sanamu

¹Mfalme Nebukadneza alitengeneza sanamu ya dhahabu, yenye kimo mita ishirini na nane na upana mita tatu. Aliisimamisha katika sehemu tambarare ya Dura, mkoani Babuloni.[#3:1 Au: sanamu iliyopakwa dhahabu na sio sanamu yote ya dhahabu tupu. Sanamu hiyo henda hapo awali iliwakilisha mungu wa Wababuloni aitwaye “Beli”.; #3:1 Haijulikani mahali au mji huo ulikuwa wapi lakini huenda ulikuwa kusini mwa mji wa Babuloni (taz 4:28-31). Maana ya jina hilo ni “ngome”.]

²Kisha mfalme akaamuru maliwali, wasimamizi, wakuu wa mikoa, washauri, watunza hazina, majaji, mahakimu na maofisa wote wa mikoa wahudhurie sherehe ya kuzindua rasmi sanamu aliyoisimamisha.

³Basi, maliwali, wasimamizi, wakuu wa mikoa, washauri, watunza hazina, majaji, mahakimu na maofisa wote wa mikoa wakakusanyika tayari kwa uzinduzi wa sanamu aliyosimamisha mfalme Nebukadneza.

⁴Mpiga mbiu akatangaza kwa sauti kubwa, “Enyi watu wa makabila yote, mataifa yote na lugha zote, mnaamriwa kwamba[#3:4 Namna ya mtindo kawaida uliotumika kwa ajili ya kutoa ilani au tangazo rasmi na ambao ulilipa tangazo lenyewe umaarufu wake. Taz Dan 3:29; 4:1; 5:19; 7:14; Esta 1:22; 8:9; Ufu 5:9; 7:9.]

⁵mkisikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, santuri, zumari na sauti za ala nyingine za muziki, lazima mwiname chini na kuiabudu sanamu ya dhahabu aliyosimamisha mfalme Nebukadneza.[#3:5 Ala za muziki, kama vile ngoma n.k., zilikuwa sehemu moja muhimu katika shehere na sikukuu za kidini katika utamaduni wa wakati huo na hata katika nchi zetu.]

⁶Na yeyote ambaye hatainama chini na kuiabudu, atatupwa mara moja katika tanuri ya moto mkali.”[#3:6 Amri hiyo ya kuiabudu ile sanamu ilimtia Danieli na wenzake katika hali ngumu kwa vile sheria yao ilitamka dhahiri: “Usiabudu miungu wengine isipokuwa mimi” (Kut 20:2-17).]

⁷Kwa hiyo, watu wote, mara waliposikia sauti za baragumu, filimbi, kinubi, zeze, santuri, zumari na sauti za ala nyingine za muziki, walianguka kifudifudi na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu ambayo mfalme Nebukadneza aliisimamisha.

Marafiki wa Danieli wanashtakiwa

⁸Wakati huo, baadhi ya Wakaldayo wakajitokeza na kuwashtaki Wayahudi. Walimwambia mfalme Nebukadneza,

⁹“Uishi, ee mfalme!

¹⁰Wewe, ee mfalme, ulitoa amri kuwa kila mtu anaposikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, santuri, zumari na kila aina ya muziki, ainame chini na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu.

¹¹Na kwamba mtu yeyote asiyeinama chini na kuiabudu sanamu hiyo, atupwe ndani ya tanuri ya moto mkali.

¹²Sasa, kuna Wayahudi fulani uliowateua kushughulikia mambo ya utawala wa mkoa wa Babuloni, yaani Shadraki, Meshaki na Abednego; watu hawa, ee mfalme, hawakuitii amri yako. Wanakataa kuitumikia miungu yako na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu uliyoisimamisha.”

¹³Hapo mfalme Nebukadneza, huku akiwaka hasira, akaamuru Shadraki, Meshaki na Abednego waletwe mbele yake. Nao wakawaleta mbele ya mfalme.

¹⁴Mfalme Nebukadneza akawauliza, “Je, ni kweli kwamba wewe Shadraki, wewe Meshaki na wewe Abednego, hamuitumikii miungu yangu wala kuiabudu ile sanamu ya dhahabu niliyoisimamisha?

¹⁵Basi, mtakaposikia tena sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, santuri, zumari na sauti za ala nyingine za muziki, je, mko tayari kuinama chini na kuiabudu sanamu niliyotengeneza? Kama mkikataa, mtatupwa mara moja katika tanuri ya moto mkali. Je, ni mungu gani anayeweza kuwaokoa mikononi mwangu?”

¹⁶Shadraki, Meshaki na Abednego wakamjibu mfalme, “Ee Nebukadneza, sisi hatuhitaji kukujibu kuhusu jambo hilo.

¹⁷Ikiwa ndivyo, Mungu wetu ambaye tunamtumikia aweza kutuokoa katika tanuri ya moto mkali; tena atatuokoa mikononi mwako, ee mfalme.[#3:17 Tamko hili ni wazo muhimu sana katika kitabu cha Danieli. Taz pia Dan 6:16,26-27; 12:1-2.]

¹⁸Lakini, hata kama haitafanyika hivyo, ujue wazi, ee mfalme, kwamba sisi hatutaitumikia miungu yako wala kuiabudu sanamu ya dhahabu uliyosimamisha.”

Wenzake Danieli wanahukumiwa

¹⁹Hapo, mfalme Nebukadneza akawaka hasira, sura yake ikabadilika kwa chuki dhidi ya Shadraki, Meshaki na Abednego. Akaamuru mwako wa moto wa tanuri uongezwe mara saba kuliko kawaida yake.

²⁰Akaamuru watu fulani wenye nguvu kabisa katika jeshi lake wawafunge Shadraki, Meshaki na Abednego na kuwatupa katika ile tanuri ya moto mkali.

²¹Basi, vijana hao wakafungwa hali wamevaa makoti yao, kanzu zao, kofia na mavazi yao mengine, wakatupwa katikati ya ile tanuri ya moto mkali.

²²Kwa vile amri ya mfalme ilikuwa kali, ule moto ulikuwa umewashwa ukawa mkali sana, hata ndimi za moto zikawateketeza wale watu waliowapeleka Shadraki, Meshaki na Abednego.

²³Ndipo Shadraki, Meshaki na Abednego, wakiwa wamefungwa, wakatumbukia katika ile tanuri ya moto mkali.[#3:23 Katika tafsiri ya Kigiriki ya Septuaginta (LXX), baada ya aya hii na kabla ya 3:24 kuna nyongeza (katika toleo hili imechapishwa kwa italiki) inayohusu kwanza “Sala ya Azaria” na pili “Wimbo wa Vijana Watatu” na ambayo haipo katika Biblia ya Kiebrania.]

²⁴Vijana wale watatu, Hanania, Mishaeli na Azaria, walitembeatembea katikati ya moto, wakimsifu na kumtukuza Bwana Mungu.[#Az 1-22 Haya ndio majina ya asili ya Shadraki, Meshaki na Abednego (taz Dan 1:6-7).]

²⁵Kisha, Azaria akasimama katikati ya moto, akaanza kuomba kwa sauti kubwa:

²⁶“Utukuzwe na kusifiwa, ee Bwana, Mungu wa babu zetu!

Jina lako litukuzwe milele.

²⁷Yote uyafanyayo, wayafanya kwa haki kabisa;

matendo yako yote ni mema, njia zako ni sawa,

na hukumu zako zote ni za haki.

²⁸Wewe una haki kuhusu maafa yote uliyosababisha yatupate,

na yaupate Yerusalemu, mji mtakatifu wa babu zetu.

Kwa sababu ya dhambi zetu tuliyastahili yote uliyotuletea.

²⁹Naam, sisi tumekuacha wewe,

tukatenda dhambi, tukavunja sheria zako.

Katika mambo yote sisi tumekukosea sana,

wala hatukuzitii amri zako;

³⁰hatukuyashika hayo,

kama ulivyotuamuru, ili tufanikiwe.

³¹Basi, yote uliyotuletea,

na yote uliyotutenda,

umeyatenda kwa haki kabisa.

³²Umetutia mikononi mwa adui zetu,

watu ambao hawajali sheria,

watu wasiotaka kujua lolote juu ya Mungu;

umetutia mikononi mwa mfalme mbaya,

mfalme mwovu kupita wote ulimwenguni.

³³Sasa hatuthubutu hata kulalamika,

aibu na fedheha vimetupata sisi watumishi wako wakuabuduo.

³⁴Kwa ajili ya jina lako, usitutupe kabisa!

Usilitangue agano lako ulilofanya nasi.

³⁵Utuonee huruma,

kwa ajili ya Abrahamu mpendwa wako,

kwa ajili ya Isaka mtumishi wako

na Israeli mtakatifu wako.

³⁶Ukumbuke kwamba uliwapa ahadi,

kwamba wazawa wao watakuwa wengi kama nyota za mbinguni,

naam, wengi kama mchanga wa pwani.

³⁷Maana sasa ee Bwana, tu wachache kuliko mataifa yote;

kwa dhambi zetu twadhulumiwa duniani kote mpaka leo.

³⁸Hatuna tena mfalme, wala nabii, wala kiongozi;

hatuna sadaka za kuteketezwa, wala tambiko, kafara, wala ubani;

hatuna pa kukutolea sadaka na kupata rehema zako.

³⁹Lakini twakujia kwa moyo wa toba na roho ya unyenyekevu,

utukubali kama vile tungekujia na sadaka ya kuteketezwa za kondoo dume na mafahali,

au na maelfu ya wanakondoo wanono.

⁴⁰Ikubali toba yetu kama sadaka yetu leo,

ili tuweze kukutii kwa moyo wote,

maana, anayekutumaini wewe hataabiki kamwe.

⁴¹Sasa twataka kukutii kwa moyo wote;

twataka kukucha na kukutafuta.

⁴²Usikubali tuaibike!

Ututendee kadiri ya uvumilivu wako,

na wingi wa huruma yako!

⁴³Tukomboe kwa matendo yako makuu;

lifanye jina lako kuu litukuke, ee Bwana!

Wote wanaowaudhi watumishi wako waaibishwe.

⁴⁴Na wafedheheshwe.

na wapokonywe uwezo wao,

nguvu zao na zivunjiliwe mbali;

⁴⁵wapate kujua kwamba wewe ndiwe Bwana, ndiwe Mungu peke yako,

mtukufu juu ya ulimwengu wote.”

⁴⁶Wakati huo wote watumishi wa mfalme ambao waliwatupa hao vijana ndani ya tanuri la moto, walizidisha juhudi zao za kuufanya ule moto uwake kwa ukali zaidi, kwa kumimina humo mafuta na lami, vifuu vya nazi na kuni.[#Az 23 Si yamkini ni mafuta gani (naftha); lakini namna ya mafuta kama vile petroli kama inavyotajwa katika 2Mak 1:20-22,30-36 huenda ndiyo yanayohusika.]

⁴⁷Hapo, miali ya moto ikapanda juu zaidi ya mita ishirini na tano,

⁴⁸ikaenea pande zote na kuwateketeza Wakaldayo waliokuwa wamesimama karibu.

⁴⁹Malaika wa Bwana ambaye alikuwa ameingia katika tanuri pamoja na Azaria na wenzake, aliisukuma kando miali ya moto huo ndani ya tanuri,[#Az 26 Kuingia kwa malaika wa Bwana hapa na kazi yake, wakati hao watatu walikuwa wamekwisha kuwa ndani ya ile tanuri na kutembea humo (aya 24 ya toleo hili), ni tatizo na wengi wanafikiri kuna mchanganyiko wa mtiririko wa simulizi hapa.]

⁵⁰akafanya katikati ya tanuri pawe na upepo wa baridi na unyevunyevu. Kwa hiyo, moto huo haukuwagusa kabisa, wala kuwadhuru, wala kuwasumbua vijana hao.

⁵¹Hapo, wote watatu wakiwa katikati ya tanuri, wakamwimbia Mungu wakamsifu na kumtukuza kwa sauti moja wakisema:

⁵²“Twakusifu ee Bwana, Mungu wa babu zetu!

Wastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵³Twalisifu jina lako kuu na takatifu;

lastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵⁴Twakusifu katika hekalu lako la fahari takatifu!

Wastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵⁵Twakusifu wewe uketiye juu ya viumbe wenye mabawaj na kutazama chini vilindini![#Az 32 Maneno yanayofanana na maneno ya sifa zilizotamkwa kumwomba Mwenyezi-Mungu pale sanduku la agano lilipokuwa (1Sam 4:4).]

Wastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵⁶Twakusifu ewe uketiaye kiti cha enzi cha ufalme wako!

Wastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵⁷Twakusifu wewe ukaaye katika mawingu ya mbingu!

Wastahili kusifiwa na kutukuzwa milele!

⁵⁸“Msifuni Bwana enyi viumbe vyake vyote!