The chat will start when you send the first message.
1I stało się, gdy Jezus skończył wszystkie te słowa, że powiedział do swoich uczniów:
2Wiecie, że za dwa dni jest Pascha i Syn Człowieczy będzie wydany na ukrzyżowanie.[#Wj 12:1-27; Kpł 23:5; J 11:55; 13:1; 1Kor 5:7; #26:2 Było to prawdopodobnie we wtorek wieczorem (początek żydowskiej środy). Pascha zaczynała się w czwartek wieczorem (żydowski piątek).; #Mt 16:21; 17:22-23; 20:18-19]
3Wtedy arcykapłani i starsi ludu zebrali się na dziedzińcu arcykapłana, którego zwano Kajfasz.[#Ps 2:2; J 11:47; Dz 4:26-27; #Mt 26:57; Łk 3:2; J 11:49; 18:13; Dz 4:6; #26:3 Kajfasz był arcykapłanem w 18-36 r. po Chr. Jego teść Annasz sprawował ten urząd w 6-15 r. po Chr., ale wciąż był określany mianem arcykapłana.]
4I uradzili, aby Jezusa podstępem schwytać i zabić.[#Mt 21:46; Łk 19:47; J 7:30; 11:53]
5Powtarzali jednak: Tylko nie w święto, aby nie powstały rozruchy między ludem.[#Mt 27:24]
6A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona trędowatego,[#Mt 21:17; J 11:1, 18; #26:6 Chodzi być może o Szymona, który był ojcem lub mężem Marty, uzdrowionym z trądu przez Jezusa. J 12:1 umieszcza to wydarzenie we 6 dni przed Paschą, Mk 14:3 i Mateusz we wtorek przed Paschą. Jeśli Mt i Mk mają rację, to wydarzenie to miało miejsce w tym samym dniu, co narada starszyzny żydowskiej.]
7podeszła do Niego kobieta, która miała alabastrowy flakonik drogocennego olejku, i wylała go na Jego głowę, gdy spoczywał przy stole.[#26:7 Alabaster : gips stosowany w rzeźbiarstwie do wyrobu naczyń i drobnych ozdób. Flakonik taki, pełen nardu, był prezentem godnym króla; Mt 26:7.]
8Gdy uczniowie to zobaczyli, oburzyli się i powiedzieli: Po co ta strata?
9Przecież można to było drogo sprzedać i dać ubogim.[#J 13:29]
10Gdy Jezus to zauważył, powiedział im: Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Bo spełniła względem Mnie dobry uczynek.[#26:10 Lub: piękny .]
11Ubogich bowiem zawsze macie wśród siebie, Mnie jednak macie nie zawsze;[#Pwt 15:11]
12ona bowiem, wylewając ten olejek na moje ciało, uczyniła to na mój pogrzeb.[#J 19:40]
13Zapewniam was, gdziekolwiek po całym świecie głoszona będzie ta ewangelia, opowiadane będzie i o tym, co ona uczyniła – na jej pamiątkę.[#Mt 24:14]
14Wtedy jeden z Dwunastu, zwany Judasz Iskariot, udał się do arcykapłanów[#Mt 10:4; 27:3-5; J 6:71]
15i powiedział: Co chcecie mi dać, a ja wydam Go wam? Oni zaś odważyli mu trzydzieści srebrników.[#Wj 21:32; Za 11:12; Mt 27:3, 9; #26:15 Tj. 360 g.]
16I odtąd szukał dogodnej chwili, aby Go wydać.[#Mt 20:18-19]
17W pierwszym dniu Przaśników podeszli do Jezusa uczniowie i zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali Ci Paschę do spożycia?[#Wj 12:15-20; #26:17 W tym okresie zbiegały się dwa uroczyste posiłki: wieczerza paschalna i wieczerza przaśna. Określeń używano zamiennie. W tym przypadku chodzi o Paschę, choć niewykluczone, że w J 18:28 ucztę paschalną określa się jako wieczerzę paschalną.]
18On zaś odpowiedział: Idźcie do miasta, do znanego nam człowieka i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski, u ciebie urządzę Paschę z moimi uczniami.[#26:18 δεῖνα.; #Mt 23:8; J 11:28; #Mt 26:45; J 13:1]
19Uczniowie uczynili tak, jak im polecił Jezus, i przygotowali Paschę.
20A z nastaniem wieczoru zajął wraz z Dwunastoma miejsce [przy stole].
21I gdy oni jedli, powiedział: Zapewniam was, że jeden z was Mnie wyda.[#J 6:70; 13:21]
22I bardzo zasmuceni zaczęli pytać Go jeden po drugim: Chyba nie ja, Panie?
23On zaś odpowiedział: Ten, który zanurzył wraz ze Mną rękę w misie – ten Mnie wyda.[#26:23 Był to półmisek z potrawą przygotowaną z orzechów, rodzynek i fig. Maczało się w niej chleb przed spożyciem.; #Ps 41:10; J 13:18]
24Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, jak o Nim napisano, lecz biada temu człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy jest wydawany. Lepiej by mu było, gdyby się ten człowiek nie urodził.[#Iz 53:9; Dn 9:26; Mk 9:12; Łk 24:25-27, 46; Dz 17:2-3; 26:22-23; 1P 1:10-11]
25Judasz zaś, który Go wydawał, odezwał się: Chyba nie ja, Rabbi? A On na to: Ty [sam to] powiedziałeś.[#Mt 23:7; 26:49; J 1:38; #Mt 26:64; 27:11]
26A gdy oni jedli, Jezus wziął chleb, pobłogosławił, złamał i rozdając uczniom, powiedział: Bierzcie, jedzcie, to jest moje ciało.[#Mt 14:19]
27Następnie wziął kielich, podziękował i dał im, mówiąc: Pijcie z niego wszyscy;[#Mt 26:39; J 18:11; 1Kor 10:16, 21; #Mt 15:36]
28gdyż to jest moja krew przymierza, która wylewa się za wielu na odpuszczenie grzechów.[#Wj 24:8; Jr 31:31; Za 9:11; Ml 2:5; Hbr 9:18, 20; 13:20; #26:28 Przymierze to umowa dwu stron, zob. Hbr 9:15-1; 7:22; 8:8; #Iz 53:12; Mt 20:28; Hbr 9:22]
29Mówię wam zaś: Odtąd na pewno nie będę pił z tego owocu winorośli aż do tego dnia, gdy go będę pił z wami nowy w Królestwie mego Ojca.[#Mt 13:43]
30I po odśpiewaniu hymnu wyszli ku Górze Oliwnej.[#26:30 Chodzi o Hallel (Ps 115-118). Mateusz nie wspomina o mowie przytoczonej przez Jana (J 14-17). Być może w trakcie tej mowy (J 14:31) niektórzy byli na zewnątrz. Po wieczerzy bowiem nie było już potrzeby przebywania w domu (Wj 12:22).; #Mt 21:1; 24:3; Łk 22:39; J 18:1]
31Wówczas Jezus powiedział im: Tej nocy wy wszyscy zrazicie się do Mnie, gdyż napisano:[#Mt 11:6; #26:31 Lub: uprzedzicie się do Mnie , , .]
Uderzę pasterza i będą
rozproszone owce trzody.
32Ale po wzbudzeniu Mnie wyprzedzę was do Galilei.[#Mt 4:12, 15; 28:7, 10, 16]
33Wtedy odezwał się Piotr: Choćby wszyscy się do Ciebie zrazili, ja się nigdy nie zrażę.
34A Jezus mu na to: Zapewniam cię, że tej nocy, zanim zapieje kogut, wyprzesz się Mnie trzykrotnie.[#Mt 26:69-75]
35Piotr mówi Mu: Choćby przyszło mi wraz z Tobą umrzeć, na pewno nie wyprę się Ciebie. Podobnie mówili i wszyscy uczniowie.[#Mt 26:56]
36Następnie Jezus przybył wraz z nimi do ogrodu zwanego Getsemani i powiedział do uczniów: Usiądźcie tutaj, aż odejdę tam i pomodlę się.[#J 18:1; #26:36 Γεθσημανί, zn. . Ogród ten rozciągał się u zbocza Góry Oliwnej za potokiem Kidron, ok. 1 km od murów Jerozolimy.]
37I wziął z sobą Piotra i dwóch synów Zebedeusza, i zaczął smucić się i trwożyć.[#Mt 4:21]
38I powiedział im: Bardzo smutna jest moja dusza aż do śmierci; zostańcie tutaj i czuwajcie ze Mną.[#Ps 42:6, 12; 43:5; J 12:27]
39I przeszedł nieco dalej, upadł na swą twarz i modlił się, mówiąc: Ojcze mój, jeśli to jest możliwe, niech Mnie ominie ten kielich; jednak nie jak Ja chcę, ale jak Ty.[#Hbr 5:7; #Mt 20:22; J 18:11; #Iz 50:5; Mt 6:10; J 4:34; 5:30; 6:38; Rz 5:19; Flp 2:8; Hbr 5:8]
40I wrócił do uczniów i zastał ich śpiącymi — i mówi do Piotra: Tak to nie zdołaliście czuwać ze Mną ani jednej godziny?
41Czuwajcie i módlcie się, abyście nie upadli w czasie próby; duch wprawdzie ochoczy, ale ciało – słabe.[#Mk 13:33; Ef 6:18; 1P 4:7; #Mt 6:13; Hbr 2:18]
42Znów po raz drugi odszedł i modlił się: Ojcze mój, jeśli nie może [Mnie] to ominąć, ale mam go wypić, niech stanie się Twoja wola.[#Mt 6:10]
43I znów, gdy przyszedł, zastał ich śpiącymi, gdyż oczy ich były obciążone.
44Zostawił ich zatem, znów odszedł i po raz trzeci modlił się tymi samymi słowami.[#2Kor 12:8]
45Następnie przyszedł do uczniów i mówi: Śpijcie dalej i odpoczywajcie, oto nadeszła godzina i Syn Człowieczy wydany jest w ręce grzeszników.[#Mt 26:18; J 12:23; 13:1; 17:1]
46Wstańcie, chodźmy; oto się zbliża ten, który Mnie wydaje.
47Gdy On jeszcze mówił, oto przyszedł Judasz, jeden z Dwunastu, a wraz z nim liczny tłum z mieczami i kijami, od arcykapłanów i od starszych ludu.[#Mt 10:4; 26:14]
48A ten, który Go wydawał, dał im taki znak: Jest nim Ten, którego pocałuję – schwytajcie Go.[#26:48 Pocałunek był formą serdecznego powitania (Prz 27:6; Łk 7:38; 15:20; Dz 20:37).]
49Zaraz też podszedł do Jezusa i powiedział: Witaj, Rabbi! I pocałował Go.[#2Sm 20:9-10]
50Jezus zaś powiedział do niego: Kolego, [rób to], po co się zjawiasz. Wtedy podeszli, zarzucili na Jezusa ręce i schwytali Go.[#26:50 Lub w formie pytania:; #26:50 […] , ἐπέβαλον τὰς χεῖρας, idiom: […] w złych zamiarach.]
51I oto jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę, dobył swego miecza, uderzył sługę arcykapłana i odciął mu ucho.[#26:51 Synoptycy ukrywają imię Piotra. Prawdopodobnie dlatego, że żył on jeszcze ok. 68 r. po Chr. Jan mówi wyraźnie, że chodzi o Piotra (J 18:10).; #Łk 22:38; J 18:26]
52A Jezus mówi Mu: Odłóż swój miecz na jego miejsce; wszyscy bowiem, którzy dobywają miecza, od miecza giną.[#Rdz 9:6; Obj 13:10]
53Albo czy myślisz, że nie mógłbym poprosić mojego Ojca, a już teraz wystawiłby mi więcej niż dwanaście legionów aniołów?[#2Krl 6:17; Dn 7:10; Mt 4:11; Łk 22:43; J 18:36; #26:53 Legion rzymski w czasach Augusta (tj. wsp. Jezusowi) liczył 6100 pieszych i 726 jezdnych (zob. 2Krl 6:17).]
54Jak jednak miałyby spełnić się Pisma, że tak musi się stać?[#Iz 53:7-9; Mt 26:24; Łk 24:27, 46]
55W tej godzinie Jezus powiedział do tłumów: Jak na zbójcę wyszliście z mieczami i kijami, aby Mnie ująć; codziennie siadywałem w świątyni i nauczałem, a nie schwytaliście Mnie.[#Mt 4:23; 21:23; Mk 12:35; Łk 19:47; 21:37; J 7:14, 28; 8:2; 18:20]
56Ale to wszystko stało się, aby wypełniły się Pisma proroków. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili Go i uciekli.[#Za 13:7; Mt 26:31; J 16:32]
57A ci, którzy schwytali Jezusa, poprowadzili [Go] do arcykapłana Kajfasza, gdzie zgromadzili się znawcy Prawa i starsi.[#Mt 26:3]
58Piotr zaś szedł za Nim z daleka aż na dziedziniec arcykapłana – i wszedł do środka, i usiadł z podwładnymi, aby zobaczyć koniec.[#Mk 14:66; J 18:15]
59Arcykapłani zaś i cały Sanhedryn szukali fałszywego świadectwa przeciw Jezusowi, po to, aby Go zabić,[#Mt 5:22; 10:17]
60i nie znaleźli, [chociaż] przychodziło wielu fałszywych świadków; w końcu podeszli dwaj[#Ps 27:12; 35:11; Dz 6:13; #Pwt 19:15]
61i oświadczyli: Ten powiedział: Jestem w stanie zburzyć przybytek Boga i w trzy dni go zbudować.[#Mt 27:40; J 2:19; Dz 6:14]
62Wtedy powstał arcykapłan i zapytał Go: Nic nie odpowiadasz na to, co oni świadczą przeciw Tobie?[#Iz 53:7; Mt 27:12-14; Łk 23:9; J 19:9]
63Ale Jezus milczał. Arcykapłan więc powiedział: Zaprzysięgam Cię na Boga żywego, abyś nam powiedział, czy Ty jesteś Chrystusem, Synem Boga.[#Mt 4:3, 6; 16:16-17; Łk 3:15; J 1:20, 25; 10:24]
64Jezus mówi mu: Ty [sam to] powiedziałeś. Ponadto mówię wam: Od teraz zobaczycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy Mocy i przychodzącego na obłokach nieba .[#Mt 26:25; #Dn 7:13; Dz 7:56; #Ps 110:1; Mk 16:19; Hbr 1:3; #Mt 24:30; Łk 21:27; Dz 1:9, 11; 1Ts 4:17; Obj 1:7; 14:14]
65Wtedy arcykapłan rozdarł swoje szaty i powiedział: Zbluźnił! Czy trzeba nam jeszcze świadków? Oto teraz usłyszeliście bluźnierstwo![#Lb 14:6; 2Sm 13:19; 2Krl 18:37; 19:1; Ezd 9:3; Jb 1:20; 2:12; Jr 36:24; Dz 14:14; #Mt 9:3; J 10:33, 36]
66Co sądzicie? A oni odpowiedzieli: Winien jest śmierci.[#Kpł 24:16; J 19:7]
67Wtedy pluli Mu w twarz, bili Go pięściami, a inni policzkowali Go,[#Iz 50:6; Mt 27:30; Mk 10:34; #Łk 22:63; J 19:3; Dz 23:2]
68mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie, kto Cię uderzył?[#Łk 22:64]
69Piotr tymczasem siedział na zewnątrz, na dziedzińcu. [Tam] podeszła do niego jedna posługaczka, mówiąc: Ty też byłeś z tym Galilejczykiem Jezusem.[#26:69 Lub: służąca dziewczyna , παιδίσκη, być może niewolnica.]
70On zaś wyparł się wobec wszystkich: Nie wiem, o czym mówisz.
71A gdy wyszedł ku bramie, zobaczyła go inna i powiedziała do tych, którzy tam byli: Ten był z Jezusem z Nazaretu.[#Mt 2:23]
72I znowu wyparł się pod przysięgą: Nie znam tego człowieka.
73Po chwili podeszli stojący [tam] i powiedzieli do Piotra: Ty naprawdę jesteś jednym z nich, bo i twoja mowa czyni cię widocznym.[#26:73 Galilejczycy inaczej wymawiali spółgłoski gardłowe.; #Sdz 12:6]
74Wtedy zaczął ściągać na siebie klątwy i przysięgać [na świętości]: Nie znam tego człowieka. I zaraz zapiał kogut.[#26:74 Lub: zaklinać się , καταθεματίζειν.; #26:74 , ὀμνύειν.]
75A Piotr przypomniał sobie słowo Jezusa, gdy powiedział: Zanim zapieje kogut, trzy razy się Mnie wyprzesz. Wówczas wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.[#Mt 26:34; Mk 14:30; Łk 22:34; J 13:38; #26:75 Zob. Mt 26:35; por. Łk 22:61; Mk 14:72 oraz Łk 22:31-33.]