The chat will start when you send the first message.
1Jozjasz miał osiem lat, kiedy objął władzę, a panował w Jerozolimie trzydzieści jeden lat.[#Pwt 17:18-20; #34:1 , יֹאשִׁיָּה l. יֹאשִׁיָּהוּ (), czyli: , 640-609 r. p. Chr. W czasie jego rządów, w 614 r., Medowie pokonali Aszur; w 612 r. p. Chr. padła Niniwa, w 610 r. Haran pod naporem Neobabilończyków, a w 609 połączone siły Medów, Babilończyków i Egipcjan, pod Karkemisz, położyły kres Asyrii jako mocarstwu.; #Jr 3:6]
2Czynił [on] to, co prawe w oczach JHWH , kroczył drogami Dawida, swojego ojca, i nie zbaczał ani w prawo, ani w lewo.[#Pwt 5:32; 17:11, 20; 28:14]
3W ósmym roku swojego panowania – gdy był jeszcze chłopcem – zaczął szukać [woli] Boga Dawida, swojego ojca. W dwunastym zaś roku zaczął oczyszczać Judę i Jerozolimę ze wzniesień i aszer, z posążków i odlewów.[#34:3 Tj. w 638 r. p. Chr.; #34:3 Tj. w 634 r. p. Chr.]
4Przed nim burzono ołtarze baalów, ścinał obeliski, które wznosiły się w górę nad nimi, rozbijał aszery, posążki i odlewy – kruszył je i rozsypywał [ich pył] na powierzchnię grobów tych, którzy im składali ofiary;[#34:4 , חַמָּנִים, słupy stawiane na cześć Baala słońca, 2Krn 34:4.; #34:4 Lub: były od góry .; #2Krl 21:3; 2Krn 33:3]
5kości kapłanów palił na ich ołtarzach – i tak oczyścił Judę i Jerozolimę.[#1Krl 13:2]
6Również w miastach Manassesa, Efraima, Symeona, aż po [ziemię] Naftalego, w ich ruinach dookoła
7burzył ołtarze i aszery, posążki kruszył na proch, pościnał w całej ziemi Izraela wszystkie obeliski, po czym wrócił do Jerozolimy.[#34:7 Zob. 2Krn 34:7.]
8W osiemnastym roku swojego panowania, po oczyszczeniu ziemi i świątyni, [Jozjasz] wysłał Szafana, syna Asaliasza, Maasejasza, zarządcę miasta, i Joacha, syna Joachaza, kanclerza, aby naprawili dom JHWH , jego Boga.[#34:8 Tj. w 628 r. p. Chr.; warto jednak mieć na uwadze trudności chronologiczne tego okresu.; #34:8 Lub: domu ,; #34:8 , שָׁפָן, czyli: .; #34:8 , אֲצַלְיָהוּ, czyli: .; #34:8 , מַעֲשֵׂיָהוּ, czyli: .; #34:8 , יוֹאָח, czyli: .; #34:8 , יְוֹאָחָז, czyli: .]
9Gdy przyszli do Chilkiasza, arcykapłana, dali mu srebro przyniesione do domu Bożego, które Lewici strzegący progu zebrali z ręki Manassesa i Efraima i od całej reszty Izraela, i od całego Judy i Beniamina, i od mieszkańców Jerozolimy.[#34:9 , חִלְקִיָּה, czyli: .; #34:9 , הַכֹּהֵן הַגָּדוֹל, lub: kapłana wielkiego, naczelnego, głównego .; #34:9 , wg וְיֹשְׁבֵי, pod. G; , wg וַיָּשֻׁבוּ.; #2Krl 12:5-17]
10Dali [je] następnie na rękę wykonujących pracę, ustanowionych dla domu JHWH , [ci] zaś dali je wykonującym pracę, którzy pracowali w domu JHWH , by zreperować i naprawić świątynię,[#34:10 , בָּדַק, hl, w: לִבְדוֹק וּלְחַזֵּק הַבָּיִת, w G: ἐπισκευάσαι κατισχῦσαι τὸν οἶκον.]
11[to jest] dali je cieślom i budowniczym na zakup ciosanego kamienia i drewna na wiązary, i na pokrycia domów, które królowie Judy zniszczyli.[#34:11 , za G, τοῖς τέκτοσιν, wg MT: , חֲרָשִׁים, por. jednak: לְחָרָשֵׁי הָעֵץ.; #34:11 , לַבֹּנִים.; #34:11 , מְחבְּרוֹת, hl, lub: dźwigary ; w G: , εἰς δοκοὺς.]
12Ludzie ci wykonywali pracę uczciwie, a postawieni nad nimi byli: Jachat i Obadiasz, Lewici z synów Merariego [oraz] Zachariasz i Meszulam z synów Kehatytów, aby [nimi] kierować. Lewici też – wszyscy biegli [w grze] na instrumentach muzycznych –[#34:12 , בֶאֱמוּנָה, , .]
13[stali] też nad tragarzami oraz kierowali wszystkimi wykonującymi pracę przy wszelkiego rodzaju robocie. Niektórzy zaś z tych Lewitów byli pisarzami, urzędnikami i odźwiernymi.[#34:13 Lub: robota za robotą .]
14A gdy [pewnego razu] wyjmowano srebro przyniesione do domu JHWH , kapłan Chilkiasz znalazł zwój Prawa JHWH , [podanego] za pośrednictwem Mojżesza.[#34:14 Być może był to zwój Pwt, 2Krn 34:14.]
15Chilkiasz odezwał się więc i powiedział do pisarza Szafana: Znalazłem w domu JHWH Prawo. I Chilkiasz dał zwój Szafanowi.[#Pwt 17:18; 28:58-61; 29:20-28; 30:10; 31:24-26; Joz 1:8; 8:31, 34; 23:6; 24:26-27; 1Krl 2:3; 2Krl 10:31; 14:6; 18:6]
16Potem Szafan przyniósł ten zwój do króla i jeszcze zdał sprawę królowi, tymi słowy: Twoi słudzy wykonują wszystko, co powierzono ich ręce.
17Wysypali srebro znajdujące się w domu JHWH i dali je na rękę nadzorujących i na rękę wykonujących pracę.[#34:17 , וַיַּתִּיכוּ, lub: przetopili .]
18Następnie jednak pisarz Szafan doniósł królowi: Kapłan Chilkiasz dał mi zwój. I Szafan zaczął z niego czytać wobec króla.
19A gdy król usłyszał słowa Prawa, rozdarł swoje szaty
20i rozkazał Chilkiaszowi i Achikamowi, synowi Szafana, i Abdonowi, synowi Michy, i pisarzowi Szafanowi, i Asajaszowi, królewskiemu słudze:[#34:20 , אֲחִיקָם, czyli: , zob. 2Krl 25:22; Jr 26:24.; #34:20 , עַבְדּוֹן, czyli: ; w 2Krl 22:12: , עַכְבּוֹר, czyli: , zob. Jr 26:22.; #34:20 Micha , skrócone: , מִיכָיָה, czyli: .]
21Idźcie, szukajcie [woli] JHWH co do mnie i co do pozostałych w Izraelu i w Judzie w związku ze słowami zwoju, który został znaleziony, bo wielki [musi być] gniew JHWH , który rozlał się przeciwko nam za to, że nasi ojcowie nie przestrzegali Słowa JHWH i nie postępowali według tego, co jest napisane w tym zwoju.
22Poszedł więc Chilkiasz i ci, których król [wskazał], do Chuldy, prorokini, żony Szalluma, syna Tokhata, syna Chasry, strzegącego szat – a mieszkała ona w Jerozolimie w Drugiej [Dzielnicy] – i przedstawili jej, o co chodzi.[#34:22 Chulda , חֻלְדָּה, czyli: (1) , zob. חלד w Jb 11:17; Ps 89:47; Iz 38:11; (2) (?), zob. Kpł 11:29.; #34:22 , שַׁלּוּם lub שַׁלֻּם, czyli: .; #34:22 , wg תָּקְהַת; , wg תּוֹקַהַת, w 2Krl 22:14: , תִּקְוָה, czyli: .; #34:22 Chasra , חַסְרָה, czyli: (ten, który wypełnia) ; wg 2Krl 22:14: , חַרְחַס.; #34:22 Druga Dzielnica , מִשְׁנֶה, lub w , w części Jerozolimy; po Niewoli dzielnica administracyjna, zob. Ne 11:9, 17; Za 1:10.]
23Wtedy [ona] powiedziała do nich: Tak mówi JHWH , Bóg Izraela: Powiedzcie człowiekowi, który przysłał was do mnie:
24Tak mówi JHWH : Oto Ja sprowadzę nieszczęście na to miejsce i na jego mieszkańców, wszystkie przekleństwa zapisane w zwoju, który odczytano przed królem Judy,[#Pwt 27:11-26; #34:24 : wg G: , τοὺς λόγους]
25za to, że Mnie opuścili i kadzili innym bogom po to, by Mnie drażnić wszystkimi dziełami swoich rąk, stąd też rozlał się mój gniew na to miejsce i nie zgaśnie.
26A królowi Judy, który was posyła, aby szukać [woli] JHWH , powiedzcie: Tak mówi JHWH , Bóg Izraela, co do słów, które słyszałeś:
27Ponieważ twoje serce zmiękło i ukorzyłeś się przed obliczem Boga, kiedy usłyszałeś Jego słowa o tym miejscu i o jego mieszkańcach, i ukorzyłeś się przede Mną, i rozdarłeś swoje szaty, i zapłakałeś przede Mną, to i Ja [cię] wysłuchałem – oświadczenie JHWH .
28Oto Ja przyłączę cię do twoich ojców i w pokoju zostaniesz złożony w swoim grobie, i twoje oczy nie zobaczą całego tego nieszczęścia, które Ja sprowadzę na to miejsce i na jego mieszkańców. I zanieśli to Słowo królowi.
29Wtedy król posłał i zebrał wszystkich starszych Judy i Jerozolimy.
30Następnie król udał się do domu JHWH , a wraz z nim wszyscy Judejczycy i mieszkańcy Jerozolimy, kapłani i Lewici oraz cały lud od największego do najmniejszego. Tam w ich obecności odczytano wszystkie słowa zwoju Przymierza, znalezionego w domu JHWH .[#34:30 , בְאָזְנֵיהֶם, idiom: l. (?).]
31Potem król stanął na swoim miejscu i zawarł przymierze przed obliczem JHWH , że będą kroczyć za JHWH i przestrzegać Jego przykazań, postanowień i ustaw z całego serca i z całej duszy, czyniąc zadość słowom tego przymierza, które zostało spisane w tym zwoju.[#2Krl 11:12-14; #34:31 Wg 2Krl 23:3; 2Krn 23:13: , עַמּוּדוֹ.]
32I kazał przystąpić [do przymierza] wszystkim, którzy znajdowali się w Jerozolimie i w Beniaminie, a mieszkańcy Jerozolimy postąpili zgodnie z przymierzem Boga, Boga swoich ojców.
33Następnie Jozjasz usunął wszystkie obrzydliwości ze wszystkich ziem, które należały do synów Izraela, i nakazał wszystkim, którzy znajdowali się w Izraelu, służyć JHWH , ich Bogu – [i] po wszystkie jego dni nie odstąpili [od kroczenia] za JHWH , Bogiem swoich ojców.