The chat will start when you send the first message.
1I usłyszał słowa synów Labana, że mówili: Jakub zabrał wszystko, co miał nasz ojciec, i z tego, co należało do naszego ojca, dorobił się całego tego bogactwa.
2Zauważył też Jakub, że oblicze Labana, że oto nie było już jak dawniej.[#31:2 , w MT , w PS (właściwie).; #31:2 , כִּתְמוֹל שִׁלְשׁוֹם, idiom: .]
3I powiedział JHWH do Jakuba: Wróć do ziemi swoich ojców i do swoich krewnych, a będę z tobą.[#Rdz 12:1-2]
4Posłał więc Jakub i wezwał Rachelę i Leę na pole do swoich owiec.
5I powiedział do nich: Widzę ja oblicze waszego ojca, że nie jest już dla mnie takie jak dawniej, ale Bóg mojego ojca był ze mną.[#31:5 , כִּתְמוֹל שִׁלְשׁוֹם, idiom: .]
6Wy [same] wiecie, że z całej siły służyłem waszemu ojcu,
7a wasz ojciec kpił sobie ze mnie i zmieniał moją zapłatę dziesięć razy, lecz nie dał mu Bóg szkodzić mi.[#Wj 8:25; Sdz 16:10, 13, 15; #31:7 PS.]
8Gdy mówił: Cętkowane będą twoją zapłatą, wszystkie owce rodziły cętkowane, a gdy mówił: Pręgowane będą twoją zapłatą, całe stado rodziło pręgowane.
9I odebrał Bóg dobytek waszemu ojcu, a dał mnie.[#31:9 PS.; #31:9 W MT ; w PS .]
10Bo w czasie, gdy parzyły się owce, podniosłem oczy i widziałem we śnie, że oto samce, które kryły owce, były pręgowane, cętkowane i nakrapiane.
11I powiedział do mnie anioł Boży we śnie: Jakubie! I odpowiedziałem: Oto jestem.
12I powiedział: Podnieś, proszę, swoje oczy i zobacz: wszystkie samce pokrywające owce są pręgowane, cętkowane i nakrapiane, bo widziałem wszystko, co ci czyni Laban.
13Ja jestem Bogiem z Betel, gdzie namaściłeś pomnik i gdzie złożyłeś Mi ślub. Teraz wstań, wyjdź z tej ziemi i wróć do ziemi swoich krewnych.[#31:13 G dod.: , ὁ ὀφθείς σοι ἐν τόπῳ θεου.; #Rdz 28:18-22]
14Wtedy odezwały się Rachela i Lea i powiedziały do niego: Czy mamy jeszcze dział i dziedzictwo w domu naszego ojca?
15Czy nie byłyśmy uważane za obce jemu, gdyż sprzedał nas i przejadł, owszem przejadł, nasze srebro?[#31:15 Tj. uzyskane za nas pieniądze.; #Lb 27:1-11; #31:15 Lub: pieniądze.]
16Bo całe bogactwo, które odebrał Bóg naszemu ojcu, należy ono do nas i do naszych synów. Teraz więc czyń wszystko, co powiedział ci Bóg.[#31:16 PS.]
17Wstał więc Jakub i posadził swoich synów i swoje żony na wielbłądach,[#31:17 Wg PS: .]
18i powiódł cały swój dobytek i cały swój dorobek, który nagromadził, który nabył, dobytek przez siebie nabyty, który nagromadził w Padan-Aram, aby udać się do Izaaka, swojego ojca, do ziemi Kanaan.[#31:18 : brak w G.]
19A gdy Laban poszedł strzyc swoje owce, Rachela ukradła terafy, które należały do jej ojca.[#31:19 , תְּרָפִים (), lub: bożki domowe ; wg G: , τὰ εἴδωλα.]
20Jakub natomiast zmylił Labana, Aramejczyka, przez to, że nie powiedział mu, że zamierza uciec.[#31:20 , וַיִּגְנֹב יַעֲקֹב אֶת־לֵב, idiom: .]
21A uciekł on ze wszystkim, co do niego należało. Wstał więc i przeprawił się przez rzekę, i skierował swe oblicze w kierunku pogórza Gilead.[#31:21 Może chodzić o rzekę Eufrat.]
22I doniesiono Labanowi w trzecim dniu, że Jakub uciekł.[#31:22 , בַּיּוֹם הַשְּׁלִישִׁי, idiom: , por. Rdz 30:36.]
23Wziął więc z sobą swoich braci i ścigał go drogą siedmiu dni, i dogonił go na pogórzu Gilead.
24Lecz Bóg przyszedł do Labana, Aramejczyka, we śnie w nocy i powiedział do niego: Strzeż się, abyś nie rozmawiał z Jakubem ku złemu zamiast ku dobremu.[#31:24 , פֶּן־תְּדַבֵּר עִם־יַעֲקֹב מִטּוֹב עַד־רָע, idiom: (1) ; (2) ; (3) .]
25I dogonił Laban Jakuba. Jakub rozbił swój namiot na pogórzu i Laban ze swoimi braćmi rozbił [swój namiot] na pogórzu Gilead.
26I powiedział Laban do Jakuba: Co [ty] zrobiłeś, że mnie zmyliłeś i uprowadziłeś moje córki jak uprowadzone mieczem?
27Dlaczego ukryłeś się, by uciec, i okradłeś mnie, i nie powiadomiłeś mnie, abym cię odprawił z radością i z pieśniami, z bębenkiem i z cytrą?
28Nie pozwoliłeś mi też ucałować moich synów i moich córek. Postąpiłeś naprawdę głupio!
29Byłoby to w mocy mojej ręki, aby postąpić z tobą surowo, ale Bóg twojego ojca wczoraj powiedział do mnie: Strzeż się, abyś nie rozmawiał z Jakubem ku złemu zamiast ku dobremu.[#31:29 PS G; MT.; #31:29 PS G; MT.]
30A teraz naprawdę poszedłeś, bo mocno zatęskniłeś za domem swego ojca; dlaczego ukradłeś moje bożki?[#31:30 Co do „wędrówek bóstw”, zob. Oz 10:5-6; Am 5:26.]
31Wtedy Jakub odpowiedział Labanowi: Bo bałem się; bo powiedziałem [sobie], że jeszcze odbierzesz mi swoje córki.[#31:31 : brak w G.]
32[A] u kogokolwiek znajdziesz swoje bożki, nie zostanie przy życiu! W obecności naszych braci sprawdź sobie, co [twojego] jest u mnie, i weź to sobie. A Jakub nie wiedział, że Rachela je ukradła.
33Wszedł więc Laban do namiotu Jakuba i do namiotu Lei, i do namiotu obu służących, ale nic nie znalazł. A gdy wyszedł z namiotu Lei, wszedł do namiotu Racheli.[#31:33 PS dod.: .; #31:33 , הָאֲמָהֹת.]
34A Rachela wzięła terafy i włożyła je pod siodło wielbłądzie, i usiadła na nich. I obmacał Laban cały namiot, ale [nic] nie znalazł.
35A [Rachela] powiedziała do swego ojca: Niech to nie powoduje gniewu w oczach mego pana, że nie mogę wstać przed twoim obliczem, gdyż mam przypadłość kobiecą. Szukał więc, lecz nie znalazł terafów.[#31:35 G dod.: , ἐν ὅλῳ τῷ οἴκῳ.]
36Wtedy rozgniewał się Jakub i wyrzucał Labanowi, i odezwał się Jakub i powiedział do Labana: Co jest mym przestępstwem, co jest moim grzechem, że tak mnie ścigasz?[#31:36 PS G S Vg dodają: .; #1Sm 17:53]
37Bo obmacałeś wszystkie moje sprzęty! Co znalazłeś z jakichkolwiek sprzętów twego domu? Połóż to tu przed moimi braćmi i twoimi braćmi – i niech rozstrzygną między nami oboma!
38Przez te dwadzieścia lat byłem ja z tobą. Twoje owce ani twoje kozy nie roniły. I nie jadłem baranów z twego stada.
39Tego, co rozszarpane, nie przynosiłem. Ja to wyrównywałem. Z mojej ręki domagałeś się tego, co skradziono za dnia lub co skradziono nocą.
40Tak ze mną było: za dnia pożerał mnie upał, a chłód nocą – i spędzał mi sen z oczu.
41W ten sposób dwadzieścia lat służyłem w twoim domu, czternaście lat za dwie twoje córki, a sześć lat za twoje owce – a moją zapłatę zmieniałeś dziesięć razy.
42Gdyby Bóg mojego ojca, Bóg Abrahama i Drżenie Izaaka, nie był ze mną, teraz puściłbyś mnie z pustymi [rękami]. Moją niedolę i trud moich rąk widział Bóg i rozstrzygnął wczorajszej [nocy]![#31:42 , פַחַד יִצְחָק (), lub: Ten, przed którym drży Izaak , zob. Rdz 31:53.]
43Wtedy odezwał się Laban i powiedział do Jakuba: Te córki to moje córki, a ci synowie to moi synowie, te owce to moje owce, i wszystko, co ty widzisz, jest moje. Lecz moim córkom – co mógłbym dziś uczynić? Albo ich synom, których urodziły?
44Chodź więc teraz, zawrzyjmy przymierze, ja i ty, i niech będzie świadkiem między mną a tobą.[#31:44 G dod.: , εἶπεν δὲ αὐτῷ ἰδοὺ οὐθεὶς μεθ᾽ ἡμῶν ἐστιν ἰδὲ ὁ θεὸς μάρτυς ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ σοῦ.]
45Jakub wziął wówczas kamień i postawił go jako pomnik.
46I powiedział Jakub do swych braci: Zbierzcie kamienie! I zebrali kamienie i ułożyli z nich kopiec, a potem jedli przy tym kopcu.[#31:46 Wg G: , καὶ ἔφαγον καὶ ἔπιον.]
47Laban nazwał go Jegar-Sahaduta, a Jakub nazwał go Galed.[#31:47 , aram. יְגַר שָׂהֲדוּתָא: czyli: . Inne aram. frg. to: Dn 2:4-7:28; Ezd 4:8-6:18; 7:12-26; Jr 10:11.; #31:47 , גַּלְעֵד, czyli: .]
48Potem Laban powiedział: Niech ten kopiec będzie dziś świadkiem między mną i między tobą – dlatego nazwał go Galed
49i Mispa, ponieważ powiedział: Niech JHWH stoi na straży między mną a między tobą, gdy rozstaniemy się ze sobą.[#31:49 , מִצְפָּה (), czyli: . Wg PS: , מצבה.]
50Gdybyś gnębił moje córki lub gdybyś wziął sobie inne żony oprócz moich córek, to choćby nikogo przy nas nie było, patrz, że Bóg jest świadkiem między mną i między tobą!
51I powiedział Laban do Jakuba: Oto ten kopiec i oto ten pomnik, który postawiłem między mną a między tobą,[#31:51 Wg PS:]
52świadkiem będzie ten kopiec i świadectwem ten pomnik, że ja nie przejdę do ciebie obok tego kopca ani ty nie przejdziesz do mnie obok tego kopca i obok tego pomnika na złe.[#31:52 : brak w G.]
53Bóg Abrahama i Bóg Nachora niech rozsądzi pomiędzy nami, Bóg ich ojca – i przysiągł Jakub na Drżenie swego ojca Izaaka.[#31:53 , κρινεῖ, za G, co znaczyłoby, że Bóg Abrahama jest tym samym Bogiem, co Bóg Nachora; wg MT: , יִשְׁפְּטוּ (), tj. , אֱלֹהֵי אַבְרָהָם וֵאלֹהֵי נָחוֹר יִשְׁפְּטוּ בֵינֵינוּ אֱלֹהֵי אֲבִיהֶם, co oznaczałoby, że (1) chodzi o różnych bogów, (2) do Boga w odnosi się w , por. Rdz 3:5, 22; 35:7.; #31:53 Bóg (bogowie?) ich ojca , אֱלֹהֵי אֲבִיהֶם (): brak w G. Czy G jest świadectwem myśli monoteistycznej?; #31:53 Drżenie Izaaka, lub: na Tego, przed którym drżał Izaak, jego ojciec , zob. Rdz 31:42.]
54Potem Jakub złożył ofiarę rzeźną na górze i zwołał swoich braci do spożycia posiłku. Spożyli zatem posiłek i przenocowali na pogórzu.[#31:54 , לֶחֶם (), co oznacza także: (1) na chleb (Iz 28:28; 36:17), (2) (Rdz 14:18; 1Sm 17:17), (3) obrzędowy, tj. (Wj 25:30); (Kpł 23:17), (2Krl 4:42), ofiarny (Kpł 3:11), nie zakwaszony (Pwt 16:3); (4) l. (Rdz 3:19) również dla zwierząt (Ps 147:9); (5) l. , np. urzędnika (Ne 5:14), lub z nieba (Ne 9:15; Ps 105:40); (6) metaf.: coś, co napełnia (np. Ps 80:6). W G, w Rdz 31:54, לֶחֶם nie ma odpowiednika w gr. ἄρτος ani βρῶμα.]
55A gdy wstał Laban wcześnie rano, ucałował swoich synów i swoje córki, pobłogosławił ich i poszedł – i wrócił Laban na swoje miejsce.[#31:55 Rdz 31:55 należy w BHS i G do następnego rozdziału.]