Przypowieści Salomona 14

Mądrość w życiu rodzinnym

¹Mądrość kobiet buduje ich dom,[#Prz 7:10-23; 31:10-31]

lecz głupota własnoręcznie go

burzy.

²Kto postępuje w sposób prawy,

boi się JHWH ,

a kto postępuje przewrotnie,

gardzi Nim.

³W ustach głupiego – różdżka[#Iz 11:1]

pychy,

ale mędrców strzegą ich wargi.

⁴Gdzie nie ma bydła, tam spichlerze

puste,

lecz dzięki sile bydlęcia zbiory są

obfite.

⁵Wierny świadek nie kłamie,

lecz świadek fałszywy zionie

kłamstwem.

⁶Szyderca szuka mądrości – i nic,[#14:6 , לֵץ (), głupiec najgorszego rodzaju. Nie szanuje żadnego autorytetu (Ps 1:1).]

lecz dla rozumnego poznanie jest

łatwe.

⁷Odejdź sprzed oblicza człowieka

głupiego,

bo nie poznasz [tam] warg

[głoszących] poznanie.

⁸Mądrością roztropnego jest

rozumienie Jego drogi,

a głupotą głupców jest zwiedzenie.

⁹Nierozumni lekceważą winę,[#14:9 wina , אָשָׁם (), może ozn. ofiarę za popełniony grzech lub zadośćuczynienie (Kpł 5:1-6).]

lecz wśród prawych jest dobra

wola.

¹⁰[Tylko] serce zna gorycz własnej

duszy

i [nikt] obcy nie podziela jego

radości.

¹¹Dom bezbożnych będzie

zniszczony,

ale namiot prawych rozkwitnie.

¹²Bywa, że [jakaś] droga [wydaje się]

człowiekowi prosta,

lecz przy swym końcu [okazuje się]

drogą śmierci.

¹³Nawet w śmiechu może boleć serce,

a końcem radości może być

zmartwienie.

¹⁴Przewrotne serce syci się [tym,

co ma ze] swoich dróg,

a człowiek dobry – [tym, co ma ze]

swoich.

¹⁵Prosty wierzy każdemu słowu,[#14:15 , פֶּתִי (), może w tym przypadku ozn. naiwnego.]

lecz roztropny rozważa swoje

kroki.

¹⁶Mądry jest ostrożny i odwraca się

od zła,

a głupiec – zarozumiały i [czuje się]

bezpieczny.

¹⁷Porywczy popełnia głupstwa,

a człowiek złych zamiarów jest

nienawidzony.

¹⁸Prości dziedziczą głupotę,

a roztropnych wieńczy poznanie.

¹⁹Źli pokłonią się dobrym,[#14:19 , przyp. pf. profetycznego, Prz 14:19.]

a bezbożni – u drzwi

sprawiedliwego.

²⁰Ubogiego nienawidzi nawet jego[#14:20 , שָׂנֵא (), również: .]

bliźni,

lecz kochających bogatego jest

wielu.

²¹Kto gardzi swoim bliźnim,[#14:21 : wg G: , πένητας.]

grzeszy,

a kto się lituje nad ubogimi, tego

szczęście.

²²Czy nie błądzą ci, którzy obmyślają

zło?

Ale łaska i wierność

obmyślającym dobro.

²³Każdy trud przynosi zysk,[#14:23 , עֶצֶב (), lub: ciężka praca , por. Rdz 3:19.]

a [samo] słowo warg – pewną biedę.

²⁴Koroną mędrców jest bogactwo,[#Prz 3:16; 8:18; #14:24 Wieniec mędrców dopracowany, lecz sposób życia niemądrych jest zły G. , πανοῦργος, odpowiadałoby עָרְמָה ().]

głupotą głupców – głupota.

²⁵Prawdomówny świadek ocala

dusze,

lecz [ten, który szerzy] oszustwo,

dyszy kłamstwem.

²⁶W bojaźni JHWH [człowiek ma]

pewną ostoję –

i dla jego synów będzie to

schronienie.

²⁷Bojaźń JHWH jest źródłem życia –[#14:27 : wg G: , πρόσταγμα.; #Prz 13:14]

dla uniknięcia potrzasków śmierci.

²⁸Liczny lud jest ozdobą króla,

brak ludzi to upadek księcia.

²⁹Nieskory do gniewu ma wiele

rozumu,

porywczy duchem pochlebia

głupocie.

³⁰Spokojne serce to dla ciała życie,

zazdrość natomiast to próchnica

kości.

³¹Kto gnębi nędzarza, lży jego

Stwórcę,

ale czci Go ten, kto lituje się nad

biednym.

³²Bezbożny upada przez swą

niegodziwość,

a w jego śmierci sprawiedliwy

znajduje ratunek.

³³W sercu rozumnego odpoczywa

mądrość,

a czy we wnętrzu głupców da się ją

rozpoznać?

³⁴Sprawiedliwość podnosi naród,

lecz grzech jest hańbą ludów.

³⁵Król jest łaskawy dla roztropnego

sługi,

lecz na tego, który przynosi wstyd,

spada jego gniew.