Kawikaan 1

Ang Kahalagahan ng Kawikaan

¹Ito ang mga kawikaan ni Solomon na anak ni David, hari ng Israel.

²Sa pamamagitan ng mga kawikaang ito,

magkakaroon ka ng karunungan,

maitutuwid ang iyong ugali

at iyong mauunawaan

ang mga aral na sa iyoʼy

magbibigay karunungan.

³Sa pamamagitan din nitoʼy magiging disiplinado ka,

dahil itinuturo nito ang matuwid

na paraan ng pamumuhay,

mabuting pag-uugali, paggawa ng tama,

at pagiging makatarungan.

⁴Makapagbibigay ito ng karunungan

sa mga walang kaalaman

at sa kabataaʼy magtuturo

ng tamang pagpapasya.

⁵Sa pakikinig nito, ang marunong

ay lalong magiging marunong

at ang may pinag-aralan

ay magiging dalubhasa

⁶sa pag-unawa sa kahulugan

ng mga kawikaan,

mga talinghaga, at mga bugtong

ng marurunong.

⁷Ang pagkatakot sa Panginoon

ang simula ng karunungan.

Ngunit sa hangal, walang halaga

ang karunungan

at ayaw niyang maturuan.

Paunang Salita upang Yakapin ang Karunungan

Payo sa Pag-iwas sa Masamang Tao

⁸Anak, dinggin mo ang turo at pagtutuwid

sa iyong pag-uugali ng iyong mga magulang,

⁹dahil itoʼy makapagbibigay

sa iyo ng karangalan

katulad ng koronang gawa sa bulaklak

at makapagpapaganda katulad ng kuwintas.

¹⁰Anak, huwag kang padadala

sa panghihikayat ng mga taong

makasalanan.

¹¹Huwag kang sasáma kapag sinabi nilang,

“Halika, sumáma ka sa amin!

Bilang katuwaan, mag-abang tayo ng papatayin,

manambang tayo ng inosente.

¹²Kahit nasa kasibulan pa

ng kanilang buhay,

patayin natin sila upang matulad sila

sa mga taong pumunta

sa lugar ng mga patay.

¹³Makakakuha tayo sa kanila

ng mga mamahaling ari-arian,

at pupunuin natin ang ating mga bahay

ng ating mga nasamsam.

¹⁴Sige na, sumáma ka na sa amin,

at paghahatian natin

ang ating mga nasamsam.”

¹⁵Anak, huwag kang sumáma sa kanila;

iwasan mo sila.

¹⁶Sapagkat mabilis sila

sa paggawa ng masama

at sa pagpatay ng tao.

¹⁷Walang kabuluhan ang paglalagay ng bitag

kung ang ibong iyong huhulihin

ay nakatingin.

¹⁸Ngunit ang taong masasama,

hindi nila alam na sila rin

ang magiging biktima ng ginagawa nila.

¹⁹Ganyan ang mangyayari

sa mga taong ang ari-arian

ay nakuha sa masamang paraan.

Mamamatay sila

sa ganoon ding paraan.

Kapag Itinakwil ang Karunungan

²⁰Ang karunungan ay sumisigaw

sa lansangan,

sa pamilihan siya ay humihiyaw.

²¹Nilalakasan niya ang kanyang boses

sa plasa at sa pintuang-bayan

at nagsasabing:

²²“Kayong mga walang alam,

hanggang kailan kayo

mananatiling ganyan?

Kayong mga nanunuya,

hanggang kailan kayo matutuwa

sa inyong panunuya?

Kayong mga hangal,

hanggang kailan ninyo

tatanggihan ang karunungan?

²³Pakinggan ninyo

ang pagsaway ko sa inyo.

Sasabihin ko sa inyo

kung ano ang iniisip ko.

Ipapaalam ko sa inyo

ang aking sasabihin laban sa inyo,

²⁴sapagkat hindi ninyo pinansin

ang panawagan ko

na lumapit kayo sa akin,

²⁵at binalewala ninyo

ang lahat ng aking payo

at hindi tinanggap

ang aking pagsaway.

²⁶Dahil ditoʼy pagtatawanan ko kayo

kapag napahamak kayo.

Kukutyain ko kayo

kapag natatakot kayo,

²⁷kapag dumating ang kinatatakutan

ninyo na parang bagyo,

kapag dumaan ang kapahamakan

sa inyo na parang ipuipo,

at kapag sumapit

sa inyo ang hinagpis at gulo.

²⁸“Tatawag kayo sa akin,

ngunit hindi ko kayo sasagutin.

Hahanapin ninyo ako

ngunit hindi ninyo ako makikita.

²⁹Dahil ayaw ninyo na tinuturuan kayo

at wala kayong takot sa Panginoon .

³⁰Tinanggihan ninyo ang mga payo ko

at minasama ang aking pagsaway sa inyo.

³¹Kaya aanihin ninyo ang bunga

ng inyong mga ginagawa

at ng mga binabalak nʼyong masama.

³²Sapagkat ang katigasan ng ulo

ng mga taong wala sa katinuan

ang papatay sa kanila,

at ang pagsasawalang-bahala

ng mga hangal ang magpapahamak sa kanila.

³³Ngunit ang taong nakikinig sa akin

ay mabubuhay ng matiwasay,

ligtas siya sa panganib

at walang katatakutan.”