Kawikaan 16

¹Nasa tao ang pagpaplano,

ngunit ang Panginoon ang nagpapasya

kung magaganap ito o hindi.

²Ang akala ng taoʼy mabuti

ang kanyang mga ginagawa,

ngunit sinusuri ng Panginoon

ang tunay na hangarin niya.

³Ipagkatiwala mo sa Panginoon

ang mga gagawin mo,

at magtatagumpay ka

sa iyong mga plano.

⁴Ang lahat ay nilikha ng Panginoon

na mayroong layunin,

kahit na nga ang masasamâ,

itinalaga sila para sa kapahamakan.

⁵Kinasusuklaman ng Panginoon

ang mayayabang

at tiyak na silaʼy parurusahan.

⁶Kung minamahal natin ang Panginoon

nang may katapatan,

patatawarin niya

ang ating mga kasalanan.

Kung may takot tayo sa kanya

nang may paggalang,

makakalayo tayo sa kasamaan.

⁷Kapag kinalulugdan ng Panginoon

ang ating pamumuhay,

kahit na ang ating kaaway

ay gagawin niyang ating kaibigan.

⁸Mas mabuti pa ang kaunting halaga

na kinita sa matuwid na paraan,

kaysa sa malaking halaga na kinita

nang hindi makatarungan.

⁹Ang tao ang nagpaplano,

ngunit nasa Panginoon

ang kaganapan nito.

¹⁰Ang haring pinapatnubayan

ng karunungan ng Panginoon ,

ay palaging tama ang paghatol.

¹¹Matapat na timbangan

at walang dayang sukatan

ang nais ng Panginoon sa kalakalan.

Ang tamang bigat

ang kanyang pamantayan.

¹²Sa mga hari ay kasuklam-suklam

ang paggawa ng kasamaan,

dahil magpapatuloy lamang

ang kanilang pamamahala

kung sila ay makatuwiran.

¹³Nalulugod ang mga hari

sa mga taong hindi nagsisinungaling;

minamahal nila ang mga taong

nagsasabi ng katotohanan.

¹⁴Kapag ang hari ay nagalit

maaaring may masawi,

kaya sinisikap ng taong matalino

na malugod ang hari.

¹⁵Kapag ang hari ay ngumingiti,

katumbas nito ay buhay.

Kapag ang hari ay nalulugod,

katulad nitoʼy ulan sa tagsibol.

¹⁶Higit na mabuti ang magkaroon

ng karunungan at pang-unawa,

kaysa sa magkaroon ng pilak at ginto.

¹⁷Ang daan ng matuwid

ay lumilihis sa kasamaan;

silang maingat sa kanilang landas

ay naililigtas ang kanilang buhay.

¹⁸Ang kayabangan ay humahantong

sa kapahamakan,

at ang nagmamataas

ay ibabagsak.

¹⁹Mas mabuti pang magpakumbaba

kasama ng mga mahihirap

kaysa makibahagi sa kayamanang kinamkam

ng mga mayayabang.

²⁰Ang taong nakikinig

kapag tinuturuan ay uunlad,

at ang taong nagtitiwala

sa Panginoon ay mapalad.

²¹Ang marunong ay kinikilalang

may pang-unawa,

at kung siyaʼy magaling magsalita

marami ang matututo sa kanya.

²²Kapag may karunungan ka,

buhay moʼy bubuti at hahaba;

ngunit kung hangal ka, parurusahan ka

dahil sa iyong kahangalan.

²³Ang taong maalam ay nag-iingat

sa kanyang mga sinasabi,

kaya natututo ang iba sa kanya.

²⁴Ang matatamis na salita

ay parang pulot-pukyutan,

nakakapagpasaya at nakakapagpasigla

ng katawan.

²⁵Maaaring iniisip mo

na ikaw ay nasa tamang daan,

ngunit ang dulo pala nito

ay kamatayan.

²⁶Ang gutom ng mga manggagawa

ang dahilan ng kanilang pagsisikap,

ito ang nagtutulak

upang silaʼy magtrabaho.

²⁷Ang taong masama

ay nag-iisip ng kasamaan,

at ang bawat sabihin niya

ay parang apoy na nakakapaso.

²⁸Ang taong nanlilibak ng kapwa

ay nagsisimula ng away,

at ang matalik na magkaibigan

ay kanyang pinaghihiwalay.

²⁹Ang taong nabubuhay sa karahasan

ay nanghihikayat ng kanyang kapwa

sa kasamaan.

³⁰Mag-ingat sa taong ngingiti-ngiti

at kikindat-kindat

dahil maaaring masama

ang kanyang binabalak.

³¹Ang katandaan ay tanda ng karangalan[#16:31 : Sa literal, Ang mga uban ay korona ng karangalan.]

na matatanggap ng taong

namumuhay sa katuwiran.

³²Higit na mabuti ang taong mapagpasensya

kaysa sa taong makapangyarihan.

Higit na mabuti ang taong

nakakapagpigil sa sarili

kaysa sa taong nakakasakop

ng isang lungsod.

³³Ang mga taoʼy nagpapalabunutan

subalit nasa Panginoon ang kapasyahan.