1Anak, kung nangako kang panagutan
ang pagkakautang ng iba,
kung nakipagkasundo ka
sa isang hindi mo kilala,
2kung ikaw ay naipit sa iyong mga sinabi
at nabitag ng iyong mga salita,
3ito ang gawin mo upang ikaw ay lumaya
dahil tuluyan ka nang nahulog
sa kamay ng iyong kapwa:
Puntahan mo siya at ikaw
ay magpakumbaba,
pakiusapan mo siya
hanggang sa palayain ka.
4Huwag mo nang ipagpaliban,
gawin mo na ngayon.
Huwag mong hayaang
ikaʼy makatulog.
5Palayain mo ang iyong sarili
tulad ng isang ibon o usa
na nakawala sa bitag
ng isang mangangaso.
6Kayong mga tamad, tingnan ninyo at pag-aralan
ang pamumuhay ng mga langgam
upang matuto kayo sa kanila.
7Kahit na walang namumuno
at nag-uutos sa kanila,
8nag-iipon sila ng pagkain kapag tag-araw
at panahon ng anihan,
upang may makain sila
pagdating ng tag-ulan.
9Kayong mga tamad,
hanggang kailan kayo mahihiga dʼyan?
Kailan kayo babangon
mula sa inyong pagtulog?
10Kaunting tulog, kaunting pahinga
at ang paminsan-minsang paghalukipkip
ng mga kamay,
11at hindi ninyo mamamalayang
darating ang kahirapan
na para kayong ninakawan ng tulisan.
12Ang taong walang kuwenta
at masama ay puro kasinungalingan
ang sinasabi.
13Kumikindat at sumisenyas siya
gamit ang kanyang mga kamay at paa.
14Ang puso niya ay puno ng pandaraya,
laging nagbabalak na gumawa ng masama
at sa mga gulo siya ang nagpapasimula.
15Kaya biglang darating sa kanya
ang kapahamakan
at hindi na siya matutulungan.
16May anim na bagay na kinamumuhian ang Panginoon ,
pito na kinasusuklaman niya:
20Anak, sundin mo ang itinuturo
at iniuutos ng iyong mga magulang.
21Itanim mo ito sa iyong isipan
upang hindi mo makalimutan.
22Ito ang papatnubay, mag-iingat
at magpapaalala sa iyong pamumuhay,
kahit ano pa ang iyong ginagawa.
23Sapagkat ang mga turo
at utos ng iyong mga magulang
ay katulad ng isang ilaw
na tatanglaw sa iyo.
At ang kanilang pagsaway sa iyo
upang ituwid ang ugali mo
ay ikabubuti at ikahahaba ng buhay mo.
24Ilalayo ka rin nito
sa masamang babaeng nakakaakit
ang pananalita.
25Huwag kang magnanasa
sa kanyang kagandahan.
Huwag kang patutukso
sa kanyang pang-aakit.
26Ang pakikipagsiping sa babaeng bayaran
ay puwedeng bayaran sa halaga ng tinapay,
ngunit ang pakikipagsiping sa asawa ng iba
ay pagbabayaran mo ng iyong buhay.
27Kung maglalaro ka ng apoy
sa iyong kandungan
tiyak na masusunog ang damit mo.
28At kung tatapak ka sa baga,
mapapaso ang mga paa mo.
29Kaya kung mayroong sumiping
sa asawa ng iba,
ang sinumang humawak sa kanya
ay tiyak ang parusa.
30Hindi hinahamak ng tao ang magnanakaw
kung ginagawa niya iyon
upang maibsan ang kanyang gutom.
31Subalit, sa sandaling siyaʼy mahuli,
pitong ulit siyang magbabayad,
kahit na maubos pa ang lahat
ng kayamanan niya.
32Ang taong nangangalunya ay salat sa karunungan.
Ang kanyang sariliʼy dinadala sa kapahamakan.
33Masasaktan at mapapahiya siya
at hindi maaalis habambuhay
ang kahihiyan niya.
34Sapagkat ang asawang seloso ay labis kung magalit
at maghihiganti siya nang walang awa.
35Kahit magkano pa ang ibayad,
hindi niya ito tatanggapin.