The chat will start when you send the first message.
1Po śmierci Jozuego synowie Izraela pytali JHWH : Kto nam wyruszy do Kananejczyka, by na początku z nim walczyć?[#1:1 Opisywane w Sdz wydarzenia rozgrywały się na przestrzeni ponad dwustu lat, od śmierci Jozuego w XIV w. p. Chr., w okresie późnego brązu (1550-1200 r. p. Chr.), do pojawienia się Samuela w XI w. p. Chr., w okresie wczesnego żelaza (1200-1000 r. Chr.). Politycznie był to okres zaniku niezależnych miast-państw okresu średniego brązu i tworzenia się wielkich imperiów w okresie wczesnego żelaza. Gospodarczo i kulturowo był to okres załamania się wcześniejszego dobrobytu. Odzwierciedleniem stadiów powstawania Księgi mogą być takie wyrażenia, jak: , zob. Sdz 1:2; 2Sm 24:16. To wyrażenie mogło oznaczać czasy Dawida (1010-970 r. p. Chr.), który podbił Jerozolimę ok. 1003 r. p. Chr. Ostateczną formę Księga mogła przyjąć po NB (zob. Sdz 18:30).; #Lb 27:21; #1:1 , וַיִּשְׁאֲלוּ בַּיהוָה (): wyrażenie pojawia się tylko w Sdz i w narracjach o Dawidzie.; #Sdz 20:18]
2JHWH odpowiedział: Juda wyruszy! Oto wydałem tę ziemię w jego rękę.[#Rdz 49:8-12; Sdz 20:18]
3Juda zaś powiedział do Symeona, swojego brata: Wyrusz ze mną [do ziemi, którą przydzielono mi] losem, walczmy z Kananejczykami, a potem również ja pójdę z tobą [do ziemi, którą przydzielono] losem tobie. I Symeon z nim poszedł.[#Rdz 29:33, 35; Joz 19:1, 9; #1:3 , בְגוֹרָלִי: synekdocha; w tym przyp. ozn. też to, co było treścią losowania.; #1:3 Kananejczycy stali na wyższym poziomie rozwoju kulturalnego i społecznego niż Izraelici, zob. Lb13, a ich religia pozostawiała wiele miejsca na swobodę seksualną, zob. Lb 25.]
4Wyruszył więc Juda, a JHWH wydał Kananejczyka i Peryzytę w ich rękę i pobili ich w Bezek – dziesięć tysięcy mężczyzn.[#1:4 , אֶלֶף (), lub: oddziałów , Sdz 1:4.]
5W Bezek natknęli się na Adoni-Bezeka, walczyli przeciwko niemu – i pobili Kananejczyków oraz Peryzytów.[#1:5 , אֲדֹנִי־בֶזֶק, czyli: . Praktyka okaleczania zwyciężonych znana jest z dokumentów innych ludów tamtego okresu, Sdz 1:5.]
6Adoni-Bezek uciekł, ścigali go jednak, schwytali i obcięli mu kciuki u rąk i [wielkie palce] u nóg.
7Wtedy Adoni-Bezek powiedział: Siedemdziesięciu królów z obciętymi kciukami u rąk i [wielkimi palcami] u nóg zbierało [resztki] pod moim stołem – jak ja czyniłem, tak odpłacił mi Bóg. Potem sprowadzili go do Jerozolimy i tam umarł.
8Następnie synowie Judy walczyli przeciw Jerozolimie. Zdobyli ją, pobili ostrzem miecza, a miasto puścili z dymem.[#Joz 15:63; Sdz 1:21; 2Sm 5:6-10; #1:8 , שִׁלְּחוּ בָאֵשׁ, idiom: (l. ) .]
9Potem synowie Judy zeszli w dół, by walczyć z Kananejczykami mieszkającymi na pogórzu, na południu i na nizinie.[#1:9 , וְהַנֶּגֶב וְהַשְּׁפֵלָה, lub: w Negebie i w Szefeli .]
10Następnie Juda udał się do Kananejczyków, którzy mieszkali w Hebronie – a Hebron nazywało się wcześniej Kiriat-Arba – i pobili Szeszaja, Achimana i Talmaja.[#1:10 Wg BHS: , כָּלֵב, zob. Joz 15:13.; #1:10 G G dod.: , καὶ ἐξῆλθεν Χεβρων ἐξ ἐναντίας.; #Rdz 23:2, 19; #Joz 15:13-19; #1:10 G dod.: , γεννήματα τοῦ Ενακ.]
11Stamtąd udał się do mieszkańców Debiru, a Debir nazywało się wcześniej Kiriat-Sefer.[#Joz 15:15-19; 21:15]
12Tam Kaleb powiedział: Temu, kto pobije Kiriat-Sefer i zdobędzie je, dam Achsę, moją córkę, za żonę.
13I zdobył je Otniel, syn Kenaza, brata Kaleba młodszego niż on; dał mu więc Achsę, swoją córkę, za żonę.[#1:13 , הַקָּטֹן מִמֶּנּוּ, brak w Joz 15:17.]
14A gdy ta przybyła, ujęła go, by wyprosić od swego ojca [również] pole. Kiedy zsiadła z osła, Kaleb zapytał ją: Co tobie?[#1:14 , וַתְּסִיתֵהוּ, lub: skusiła go .; #1:14 : wg G G: , καὶ ἐγόγγυζεν καὶ ἔκραξεν.; #1:14 , מַה־לָּךְ, lub: Co się z tobą dzieje .]
15I odpowiedziała mu: Daj mi, proszę, błogosławieństwo. Skoro dałeś mi ziemię Negeb, to daj mi [też] sadzawki z wodą. I Kaleb dał jej sadzawki górne oraz sadzawki dolne.[#1:15 , בְרָכָה, l. , zob. Rdz 33:11; 1Sm 25:27; 30:26; 2Krl 5:15.; #1:15 Lub: źródła wody .; #1:15 G dod.: , κατὰ τὴν καρδίαν αὐτῆς.]
16Synowie zaś Kenity Chobaba, teścia Mojżesza, wyruszyli z synami Judy z Miasta Palm na pustynię judzką, która leży w Negebie przy Arad – i przyszli, i zamieszkali wraz z ludem.[#Wj 3:1; Lb 10:29-32; #1:16 , wg G: , Ιωβαβ, brak w MT.; #Pwt 34:3; 2Krn 28:15; #1:16 : brak w G.; #1:16 Lub: która leży na południe od Arad .; #1:16 W MT: .]
17Następnie Juda poszedł z Symeonem, swoim bratem, i pobili Kananejczyka mieszkającego w Sefat, obłożyli je klątwą i nadali temu miastu nazwę Chorma.
18Potem Juda zdobył Gazę wraz z tym, co leżało w obrębie jej granic, Aszkelon wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic, i Ekron wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic.[#1:18 Wg G: , καὶ οὐκ ἐκληρονόμησεν.; #Joz 13:2-3; Sdz 14:19; 16:1; 1Sm 5:10]
19JHWH zaś był z Judą. Posiadł on pogórze, nie wydziedziczył mieszkańców dolin, gdyż mieli żelazne rydwany.
20Kalebowi dali Hebron, tak jak powiedział Mojżesz, a on wydziedziczył stamtąd trzech synów Anaka.[#1:20 Wg G: , καὶ ἐκληρονόμησεν ἐκεῖθεν τὰς τρεῖς πόλεις τῶν υἱῶν Ενακ.; #Lb 14:24; Joz 14:13; 15:14]
21Synowie Beniamina nie wydziedziczyli natomiast Jebuzytów mieszkających w Jerozolimie i Jebuzyci mieszkają w Jerozolimie z synami Beniamina aż do dnia dzisiejszego.[#Joz 15:63; 2Sm 5:6; 1Krn 11:4]
22Wyruszył również dom Józefa – do Betel, a JHWH był z nimi.[#1:22 , בֵית־יוֹסֵף; wg G i Mss: , בְנֵי.; #Rdz 13:3; 31:13; Joz 8:17; 12:16]
23Synowie Józefa przeprowadzili wywiad w Betel, a miasto to nazywało się wcześniej Luz.[#Rdz 28:19]
24Szpiedzy zobaczyli człowieka wychodzącego z miasta i powiedzieli do niego: Pokaż nam wejście do miasta, a okażemy ci łaskę.
25I pokazał im wejście do miasta – i wybili miasto ostrzem miecza, lecz tego człowieka wraz z całą jego rodziną puścili wolno.
26Człowiek ten udał się do ziemi Chetytów, zbudował miasto i nadał mu nazwę Luz. Taka jest jego nazwa aż do dnia dzisiejszego.
27Manasses natomiast nie zdołał posiąść Bet-Szean wraz z jego osadami, Tanak wraz z jego osadami, mieszkańców Dor wraz z jego osadami, mieszkańców Jibleam wraz z jego osadami ani mieszkańców Megiddo wraz z jego osadami. Kananejczycy zatem utrzymali się i mieszkają w tej ziemi.[#Joz 17:11-12]
28[Dopiero] gdy Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale całkiem ich nie wydziedziczył.
29Efraim także nie wydziedziczył Kananejczyka mieszkającego w Gezer i Kananejczyk mieszkał w Gezer wśród nich.[#Joz 16:10; 1Krl 9:16]
30Zebulon nie wydziedziczył mieszkańców Kitron ani mieszkańców Nachalol i Kananejczyk mieszkał wśród nich – lecz odrabiali pańszczyznę.
31Aszer nie wydziedziczył mieszkańców Akko ani mieszkańców Sydonu, Achlab, Akzib, Chelba, Afik i Rechob.
32Aszeryci mieszkali zatem wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, gdyż ich nie wydziedziczyli.[#1:32 Wg G: (tj. Aszera) , ὅτι οὐκ ἠδυνήθη ἐξᾶραι αὐτόν.]
33Naftali nie wydziedziczył mieszkańców Bet-Szemesz ani mieszkańców Bet-Anat, mieszkał więc wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, lecz mieszkańcy Bet-Szemesz i Bet-Anat odrabiali dla nich pańszczyznę.
34Amoryci [natomiast] wyparli synów Dana na pogórze i nie pozwolili im zejść w doliny.[#Joz 19:47; Sdz 18:1]
35Amoryci utrzymali się i mieszkali w Har-Cheres, w Ajalon i w Szaalbim, lecz ręka synów Józefa zaciążyła [nad nimi] i odrabiali pańszczyznę.[#1:35 lecz ręka synów Józefa zaciążyła nad nimi , וַתִּכְבַּד יַד בֵּית־יוֹסֵף, idiom: ; G dod.: , ἐπὶ τὸν Αμορραῖον.]
36Granice zaś Amorytów sięgały od Przełęczy Skorpionów, od Seli – i wzwyż.[#1:36 , מַעֲלֵה עַקְרַבִּים, lub: przełęczy Akrabim .; #1:36 Wg G: .]