Mangangaral 7

Karunungan

¹Ang malinis na pangalan

ay mas mabuti

kaysa sa mamahaling pabango;

at ang araw ng kamatayan

ay mas mabuti

kaysa sa araw ng kapanganakan.

²Mas mabuting pumunta sa namatayan

kaysa sa isang handaan,

dahil ang lahat ay mamamatay.

Dapat ay lagi itong isipin

ng mga buháy pa.

³Ang kalungkutan ay mas mabuti

kaysa sa kaligayahan

dahil ang kalungkutan

ay nakakatuwid ng buhay ng tao.

⁴Laging iniisip ng marunong

ang kamatayan;

pero ang hangal, ang laging iniisip

ay kasiyahan.

⁵Mas mabuting makinig

sa pagsaway ng marunong

kaysa makinig sa papuri ng hangal.

⁶Ang tawa ng hangal

ay parang tinik na kapag iginatong

ay nagsasaltikan ang apoy.

Ito ay walang kabuluhan.

⁷Ang marunong kapag nandaya

ay para na ring hangal.

Kung tumatanggap ka ng suhol,

sinisira mo ang sarili mong dangal.

⁸Mas mabuti ang pagtatapos

kaysa sa pagsisimula.

Ang pagiging matiisin

ay mas mabuti

kaysa sa pagiging mapagmataas.

⁹Huwag maging magagalitin

dahil ang pagiging magagalitin

ay ugali ng mga hangal.

¹⁰Huwag mong sabihin,

“Bakit mas mabuti pa noon

kaysa ngayon?”

Dahil ang tanong na iyan

ay walang katuturan.

^11-12Ang karunungan ay mabuti

gaya ng isang pamana,

pareho itong nakakatulong

sa mga namumuhay dito sa mundo.

Nagbibigay din ito ng proteksyon

gaya ng pera.

Pero higit pa roon,

iniingatan nito ang buhay

ng nagtataglay nito.

¹³Pag-isipan mo ang ginawa ng Diyos:

Sino ang makapagtutuwid

ng kanyang binaluktot?

¹⁴Magalak ka kung mabuti

ang kalagayan mo.

Pero kung naghihirap ka,

isipin mo ito:

Ang Diyos ang gumawa

sa dalawang bagay na ito.

Kaya hindi natin malalaman kung ano

ang mangyayari sa hinaharap.

¹⁵Sa buhay kong walang saysay, nakita ko ang mga ito:

Ang matuwid ay maagang namamatay

sa kabila ng kanilang matuwid

na pamumuhay,

at ang mga masasama sa kabila

ng kanilang kasamaan

ay nabubuhay nang matagal.

¹⁶Huwag mong ituring ang iyong sarili

na sobrang matuwid at marunong,

dahil kung gagawin mo iyon,

sinisira mo lang ang iyong sarili.

¹⁷At huwag ka rin namang magpakasama

o magpakamangmang,

dahil baka mamatay ka naman

nang wala sa oras.

¹⁸Bigyang-halaga ang mga katuruang ito,

sapagkat ang sinumang may takot sa Diyos

ay susunod sa parehong katuruan.

¹⁹Higit na malaki ang magagawa

ng karunungan sa isang tao,

kaysa sa sampung pinuno ng isang bayan.

²⁰Wala ni isang tao rito sa mundo

ang laging gumagawa ng mabuti

at hindi nagkakasala.

²¹Huwag mong pakikinggan

ang lahat ng sinasabi ng tao

at baka mismong alipin mo

ang marinig mong nagsasalita laban sa iyo.

²²Dahil alam mo sa sarili mo

na marami ka ring pinagsalitaan ng masama.

²³Sinubukan kong intindihin ang lahat ng nangyayari rito sa mundo sa pamamagitan ng aking karunungan. Sinabi ko sa aking sarili,

“Akala koʼy maiintindihan ko,”

ngunit ito palaʼy higit sa aking pang-unawa.

²⁴Hindi ko kayang intindihin ang mga nangyayari

dahil mahirap talagang maintindihan.

At walang sinuman

ang makakaintindi nito.

²⁵Pero patuloy akong nag-aral at nag-usisa,

para makamit ko ang karunungan

at masagot ang aking mga katanungan,

at para malaman ko kung gaano kahangal

ang taong gumagawa ng masama

at kung gaano kasama ang isipan

ng taong gumagawa ng kahangalan.

²⁶Napag-alaman kong ang babaeng nanunukso

ay mas mapait kaysa sa kamatayan.

Ang pag-ibig niyaʼy parang bitag,

at ang mga kamay niyang

yumayakap sa iyo ay parang kadena.

Ang taong nakalulugod sa Diyos

ay makakatakas sa kanya,

ngunit ang taong makasalanan

ay mabibitag niya.

^27-28Sinasabi ko bilang isang mangangaral:

“Iniisip kong mabuti ang bawat bagay

sa paghahanap ko ng kasagutan

sa aking mga katanungan.

Pero hindi ko pa rin natagpuan

ang mga kasagutan.

Ngunit ito ang aking natuklasan,

sa isang libong lalaki isa lang ang matuwid,

pero sa isang libong babae

wala ni isang matuwid.

²⁹Higit sa lahat, ito ang nalaman ko:

Ginawa ng Diyos ang tao na matuwid,

pero nag-iisip ang tao

ng maraming paraan para maging masama.”